Wiatrak kozłowy w Drewnicy – historia i architektura

Wiatrak kozłowy został zbudowany w 1718 roku w północno-zachodniej części wsi Drewnica, w powiecie Nowy Dwór Gdański, w województwie pomorskim, w północnej Polsce. Jako wiatrak młyński, służył do mielenia zboża. Został zbudowany przez Mennonitów, holenderskich osadników, którzy w tym czasie uprawiali ziemię w Żuławach.

Zobacz na Google Maps

W XIX wieku drewniane wiatraki kozłowe były powszechnym widokiem w wielu częściach Europy, w tym w Polsce.

Ocenione przez Szymona

4.0 out of 5.0 stars4.0

Co to jest wiatrak kozłowy?

Budowa wiatraka

Wiatraki kozłowe były zazwyczaj wykonane głównie z drewna, z belkami i deskami tworzącymi główne elementy konstrukcyjne. Kozioł składał się z solidnych pionowych i poziomych belek, często wzmocnionych przekątnymi podporami, co zapewniało stabilność wiatraka. Drewniana konstrukcja pozwalała na elastyczność i trwałość, a jednocześnie była stosunkowo lekka.

Projekt

Wiatrak kozłowy miał wysoki, pionowy słup, który pełnił rolę centralnej osi. Słup ten był mocno osadzony w ziemi i połączony z platformą kozłową. Platforma była podniesiona nad ziemią i stanowiła stabilną podstawę dla konstrukcji wiatraka. Cała bryła wiatraka, w tym żagle i maszyny, była zamontowana na kozle i mogła swobodnie obracać się w kierunku wiatru.

Żagle wiatraka kozłowego

Żagle drewnianego wiatraka kozłowego były zazwyczaj wykonane z drewnianych ram pokrytych płótnem lub deskami. Liczba żagli była różna, ale zazwyczaj wynosiła od czterech do ośmiu, które były ułożone w symetryczny wzór. Kształt i kąt żagli były regulowane, aby uchwycić jak najwięcej energii wiatrowej.

Funkcja wiatraka kozłowego

Drewniane wiatraki kozłowe były wszechstronne i pełniły różne zadania. Najczęstszą funkcją było mielenie zboża, gdzie energia rotacyjna generowana przez wiatr obracała kamienie młyńskie, mieląc zboże na mąkę. Mogły być również wykorzystywane do innych zadań, takich jak piłowanie drewna, kruszenie materiałów czy pompowanie wody, w zależności od konkretnego projektu i zainstalowanej maszyny.

Upadek

Pod koniec XIX wieku postęp technologii przemysłowej, takiej jak energia parowa i mechanizacja, doprowadził do spadku użycia wiatraków. Pojawiły się bardziej efektywne i opłacalne metody mielenia, co sprawiło, że tradycyjne wiatraki stały się mniej opłacalne. W rezultacie wiele drewnianych wiatraków kozłowych stopniowo popadło w niełaskę i zniszczenie.

„Koźlak” Co to?

Pochodzi z 1718 roku. Wykonany niemal w całości z drewna. Unikalny wiatrak młyński z solidnym dachem w kształcie odwróconej łodzi. Jest to najstarszy zachowany wiatrak na wybrzeżu Bałtyku.

tablica informacyjna

Polskie słowo „Koźlak” można fonetycznie przedstawić dla anglojęzycznych jako „KOHZ-lahk.” Oto podział wymowy:

• „Ko” wymawia się jako „KOH,” z „o” brzmiącym jak „o” w słowie „go.”
• „ź” wymawia się jako „z,” podobnie jak dźwięk „s” w słowie „measure,” ale czubek języka jest bliżej podniebienia.
• „lak” wymawia się jako „lahk,” z „a” brzmiącym jak „a” w słowie „father.”

Podsumowując, „Koźlak” wymawia się jako „KOHZ-lahk.”

Gdzie jest ten wiatrak kozłowy? Zobacz na mapie

Historia wiatraka kozłowego „Koźlak”

Budowa i historia

Wiatrak kozłowy w Drewnicy, Polska, został zbudowany w 1718 roku przez osadników mennonickich z Holandii, którzy uprawiali ziemię w regionie Żuław. Ten wiatrak służył jako wiatrak młyński, zaprojektowany specjalnie do mielenia zboża. Jest jednym z dwóch zachowanych wiatraków spośród około 100, które istniały w tym rejonie do 1945 roku.

Architektura wiatraka

Wiatrak zbudowany jest w stylu kozłowym, gdzie główna bryła wiatraka jest zamontowana na pionowym słupie, który może obracać się w kierunku wiatru. Konstrukcja jest w przeważającej części drewniana, z pionowym pokryciem desek na ramie. Stoi na murowanej podstawie. Wiatrak ma kształt sześcianu i jest pokryty dachem w kształcie gontu, przypominającym odwróconą łódź, z wystającym okapem. Pod okapem znajduje się mała galeria z wysokimi schodami prowadzącymi do drzwi wejściowych.

Zachowanie i wyposażenie

Chociaż wiatrak nie pełni już swojej pierwotnej funkcji młyńskiej, przeszedł częściowe renowacje i pozostaje w prywatnych rękach. Wnętrze wiatraka zachowuje różne mechanizmy i elementy starego wyposażenia, oferując wgląd w jego działalność młyńską i znaczenie historyczne.

Kim są Mennonici?

Mennonici to grupa religijna mająca korzenie w ruchu anabaptystycznym, który rozpoczął się w XVI wieku w Europie. Mennonici znani są z zaangażowania w pokój, prostotę i wspólnotę, a ich historia obejmuje długie lata życia z dala od głównego nurtu społeczeństwa, aby zachować swoje przekonania i styl życia.

Centralne zasady wiary mennonickiej obejmują chrzest dorosłych, nieprzem