Czy zastanawiałeś się, dlaczego Zorza Polarna ma różne kolory i jaka jest linia czasowa życia zorzy? Dlaczego tak się dzieje, wyjaśniam w tym poście na blogu Szymon Travels.

Taniec świateł na nocnym niebie, zorzy polarnej na półkuli północnej i półkuli południowej, od wieków urzeka obserwatorów. Zorza polarna zapewnia zapierającą dech w piersiach gamę kolorów. Jednak ich kolory nie zawsze są takie same, ich kolor zależą od tego, co dzieje się z energetycznie naładowanymi cząstkami, które reagują z atomami pierwiastków w atmosferze.

Kosmiczny taniec

Za paletę barw zorzy odpowiada interakcja pomiędzy naładowanymi cząstkami ? głównie protonami i elektronami ? wyrzucanymi przez Słońce podczas burz słonecznych a gazami w naszej atmosferze. Wiatr słoneczny, strumień naładowanych cząstek, który stale emanuje ze Słońca, przenosi te naładowane cząstki na Ziemię.

Kolor zielony zorzy polarnej

Zielony kolor Aurora Tromso
Aurorę Tromso

Dominacja zorzy polarnej : Zielony jest najbardziej rozpowszechnionym kolorem zorzy polarnej, a jego pochodzenie można przypisać interakcji pomiędzy energetycznymi elektronami i cząsteczkami tlenu w górnych warstwach atmosfery Ziemi, na wysokościach od 100 do 300 kilometrów. Kiedy te szybkie elektrony zderzają się z tlenem, przekazują energię cząsteczkom, zmuszając je do uwolnienia światła w zielonej części widma.

Kolor czerwony zorzy polarnej

Jasnoczerwona Aurora ?Adventdalen, Longyearbyen, Svalbard, Norwegia
Przy -31°C noc polarna na Spitsbergenie; Adventdalen, Longyearbyen, Svalbard, Norwegia

Głębsze nurkowanie : Czerwone odcienie zorzy polarnej są bardziej nieuchwytne i zwykle obserwuje się je na większych wysokościach, około 200 do 300 kilometrów. Ten charakterystyczny kolor pojawia się, gdy cząstki słoneczne zderzają się z tlenem o małej gęstości znajdującym się na dużych wysokościach. Większa wysokość i mniejsza gęstość powodują, że emitowane światło przesuwa się w stronę czerwonego końca widma.

Kolor fioletowy zorzy polarnej

Symfonia azotu i tlenu : zorza polarna odsłania także odcienie fioletu, powstałe w wyniku interakcji między naładowanymi cząsteczkami oraz mieszaniną cząsteczek azotu i tlenu na jeszcze większych wysokościach. To eteryczne zabarwienie dodaje złożoności i tak już czarującemu niebiańskiemu spektaklowi.

Kolor niebieski zorzy polarnej

W głąb ziemskiej atmosfery : Błękitne zorze, chociaż rzadsze, oferują wyjątkowy i uderzający pokaz. Kolor ten jest zwykle kojarzony z interakcją pomiędzy naładowanymi cząsteczkami i cząsteczkami azotu na niższych wysokościach. Niebieski odcieni dodaje dodatkową warstwę tajemniczości do repertuaru zorzy polarnej.

Poza kolorami

Zmienne : Na konkretne kolory obserwowane podczas pokazu zorzy polarnej wpływają różne czynniki, w tym rodzaj i energia naładowanych cząstek, wysokość nad poziomem morza oraz skład gazów w atmosferze ziemskiej. Zrozumienie tych czynników ma kluczowe znaczenie dla odkrycia pełnego spektrum kolorów zorzy polarnej.

Linia czasu

T-minus 0 do 2 dni: zdarzenie słoneczne (CME lub rozbłysk słoneczny):

Na powierzchni Słońca zachodzą zdarzenia słoneczne, takie jak koronalny wyrzut masy (CME) lub rozbłysk słoneczny.

Rozbłysk słoneczny lub CME
Zdjęcia NASA dzięki uprzejmości Zespołu Obserwatorium Stosunków Słoneczno-Ziemskich. Podpis: Holli Riebeek.
22:24:00 UT ? 23 maja 2010 r

T+1 do 2 dni: Podróż przez kosmos:

Naładowane cząstki uwolnione podczas zdarzenia słonecznego przemieszczają się w przestrzeni jako wiatr słoneczny.

T+2 Dni: Przylot na Ziemię:

Wiatr słoneczny, w tym naładowane cząstki, dociera do Ziemi.

Lekka zorza polarna w Kval?ya, Troms i Finnmark w Norwegii
Lekki Auror w Kval?ya, Troms i Finnmark w Norwegii

T+2 do 2,5 dnia: Interakcja z ziemską magnetosferą:

Naładowane cząstki oddziałują z ziemską magnetosferą ? obszarem, na który wpływa ziemskie pole magnetyczne.

Kval?ya, Troms i Finnmark, Norwegia
Kval?ya, Troms i Finnmark, Norwegia

T+2,5 do 3 dni: Wejście w atmosferę ziemską:

Aurora Color Green w ?Kval?ya, Troms i Finnmark, Norwegia
Kval?ya, Troms i Finnmark, Norwegia

Niektóre naładowane cząstki przenikają do atmosfery ziemskiej, szczególnie w pobliżu regionów polarnych.

T+3 dni i później: Widoczna zorza polarna:

Interakcja między naładowanymi cząstkami i gazami w ziemskiej atmosferze prowadzi do emisji światła, tworząc widoczny obraz zorzy polarnej.

Gdzie jeszcze można zobaczyć zorzę w Układzie Słonecznym?

  1. Jowisz: Jowisz, największa planeta w naszym Układzie Słonecznym, ma silne pole magnetyczne i potężną magnetosferę. Jej zorze powstają w wyniku interakcji naładowanych cząstek, głównie elektronów, z atmosferą planety. Zorze Jowisza są znacznie bardziej energetyczne i większe niż te na Ziemi.
  2. Saturn: Podobnie jak Jowisz, Saturn ma zorze w pobliżu biegunów. Źródłem naładowanych cząstek jest przede wszystkim magnetosfera planety i jej księżyc Enceladus, który wyrzuca parę wodną w przestrzeń kosmiczną.
  3. Uran: Na Uranie zaobserwowano zorze, chociaż są one słabiej zbadane w porównaniu do zorzy na Jowiszu i Saturnie. Uran ma nachylone pole magnetyczne, a na jego zorze może wpływać niezwykłe nachylenie osi planety.
  4. Neptun: Neptun, najdalsza znana planeta w naszym Układzie Słonecznym, również wykazuje zorze polarne. Podobnie jak Uran, zorze Neptuna są powiązane z jego nachylonym polem magnetycznym i interakcjami z naładowanymi cząstkami.
  5. Mars: Choć nie jest to dokładnie to samo, co zorze na Ziemi, na Marsie występuje zjawisko znane jako ?poświata nocna?. Jest to spowodowane rekombinacją atomów i cząsteczek w marsjańskiej atmosferze w nocy, emitując słabe światło. Nie jest to bezpośredni skutek interakcji wiatru słonecznego z polem magnetycznym Marsa, ponieważ Mars ma bardzo słabe pole magnetyczne.
  6. Io (Księżyc Jowisza): Io, jeden z największych księżyców Jowisza, wykazuje zorze w wyniku interakcji z magnetosferą Jowisza. Aktywność wulkaniczna na Io uwalnia dwutlenek siarki, który ulega jonizacji i przyczynia się do pojawienia się zorzy polarnej.

Bardziej naukowe podejście

Wiatr słoneczny to strumień naładowanych cząstek uwalniany z górnej atmosfery Słońca, zwanej koroną. Plazma ta składa się głównie z elektronów, protonów i cząstek alfa o energii kinetycznej od 0,5 do 10 keV 1. Wiatr słoneczny obserwuje się w dwóch podstawowych stanach, określanych jako powolny wiatr słoneczny i szybki wiatr słoneczny, choć różnice między nimi wykraczają daleko poza prędkości. W pobliżu Ziemi obserwuje się powolny wiatr słoneczny o prędkości 300?500 km/s, temperaturze około 100 MK i składzie zbliżonym do korony 1.

Pole magnetyczne wiatru słonecznego można mierzyć w trzech składowych: Bz, Bx i By. Bx leży wzdłuż linii Słońce-Ziemia, przy czym Bz i By wyznaczają płaszczyznę pionową (tarczę zegara). Kąt zegarowy wiatru słonecznego jest kątem utworzonym z sumy wektorów By i Bz 2.

Więcej cząstek w wietrze słonecznym oznacza większe szanse na zorzę polarną, ponieważ więcej cząstek zderza się z magnetosferą Ziemi.

Strony, które są bardzo przydatne

  1. [SPDF – OMNIWeb Service] : Ta strona zawiera godzinowe dane dotyczące pola magnetycznego i plazmy wiatru słonecznego w pobliżu Ziemi, a także energetycznych strumieni protonów (>1 do >60 MeV) oraz wskaźniki aktywności geomagnetycznej i słonecznej.
  2. [NSRDB: Krajowa baza danych promieniowania słonecznego] : Ta baza danych zawiera pełną serię godzinowych i półgodzinnych wartości danych meteorologicznych oraz trzy najczęściej mierzone pomiary promieniowania słonecznego: globalny poziomy, bezpośredni normalny i rozproszony poziomy.
  3. [Wiatr słoneczny w czasie rzeczywistym – Centrum prognoz pogody kosmicznej NOAA / NWS] : Ta strona zawiera dane dotyczące wiatru słonecznego w czasie rzeczywistym.

Źródło:
(1) Wiatr słoneczny ? Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_wind.
(2) SWS ? Warunki słoneczne ? Prędkość wiatru słonecznego ? Biuro Meteorologii. https://www.sws.bom.gov.au/Solar/1/4.
(3) Wiatr słoneczny | Pomoc | SpaceWeatherLive.com. https://www.spaceweatherlive.com/en/help/the-solar-wind.html.