Crupet Belgia: Zamek – Ukryta Perła Walonii

Crupet to niewielka miejscowość, która zachwyca swoją architekturą i historią. W średniowieczu była znana jako ważny punkt handlowy, a jej kamienne domy pochodzą z różnych epok, co czyni je unikalnymi.

Grota św. Antoniego, znajdująca się w pobliżu, jest miejscem pielgrzymek i ma bogatą historię, sięgającą XV wieku. Zamek, który góruje nad rzeką, był niegdyś siedzibą lokalnych władców, a dziś stanowi atrakcję turystyczną.

Pokaż na mapie: Grota św. Antoniego

Co warto zobaczyć (adresy, mapy, ceny jeśli są)

Grota św. Antoniego

Adres: Rue de la Grottte, 7, 5330 Crupet, Belgia. Mapa
Godziny/Bilety: Całodobowo, wstęp wolny.

Zamek w Crupet

Zdjęcie: Château de Crupet autorstwa Jean-Pol Grandmont, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Adres: Rue du Château, 1, 5330 Crupet, Belgia. Mapa
Historia zamku Crupet w Belgii

Zamek Crupet, znany również jako Château de Crupet lub Château des Carondelet, to średniowieczny donżon (fortyfikowana wieża) położony w malowniczej wiosce Crupet w Walonii, w prowincji Namur, Belgia. Jego historia sięga XI lub XII wieku, choć niektóre źródła wskazują na pierwszą połowę XIII wieku jako bardziej prawdopodobny okres budowy. Poniżej przedstawiam szczegółową historię zamku na podstawie dostępnych informacji, z uwzględnieniem kontekstu historycznego i zmian własnościowych, które ukształtowały jego losy.

Początki i średniowiecze (XI/XII–XIV wiek)

Zamek Crupet powstał jako forteca obronna, pierwotnie w formie kwadratowego donżonu otoczonego głęboką fosą. Był to typowy projekt militarny epoki, służący jako siedziba lokalnych władców i punkt obrony w strategicznym miejscu. W 1278 roku źródła historyczne po raz pierwszy wspominają „Seigneurie Crupet” (lenno Crupet), a w 1304 roku pojawia się wzmianka o „mannoir de Cripeit” – donżonie i przylegającej farmie. Początkowo zamek należał do hrabiego Luksemburga, co podkreśla jego znaczenie w regionalnym systemie feudalnym. W XIV wieku przeszedł pod kontrolę księcia-biskupa Liège, co oznaczało zmianę z własności świeckiej na kościelną. W tym okresie dodano kolejne budynki, tworząc ufortyfikowany kompleks, który łączył funkcje obronne i mieszkalne. Fosa i most zwodzony (prawdopodobnie z furtą) zapewniały bezpieczeństwo, a otaczające tereny rolnicze wspierały samowystarczalność.

Rodzina Carondelet i renesansowe zmiany (1549–1629/1667)

W 1549 roku zamek został nabyty przez rodzinę Carondelet, bogatych i wpływowych Burgundczyków, blisko powiązanych z Habsburgami, którzy rządzili Niderlandami. Prawdopodobnie Jan II Carondelet (1469–1545), prominentny doradca Karola V i mecenas sztuki (np. Erazma z Rotterdamu), mógł być związany z przejęciem zamku, choć dokładne szczegóły osoby nabywcy nie są jasne. Rodzina Carondelet przeprowadziła znaczące modernizacje, które nadały zamkowi charakter bardziej mieszkalny niż militarny:

• Dodano wieżę schodową w narożniku donżonu.
• Górna część wieży zyskała wysunięty, półdrewniany (później kamienny) poziom z dachem w kształcie piramidy.
• Powstał niższy dziedziniec z budynkami gospodarczymi, przekształcając zamek w tzw. château-ferme (zamek-farmę).
• Herb rodziny Carondelet umieszczono nad bramą wejściową, co do dziś jest widoczne.

Te zmiany odzwierciedlały renesansowy trend adaptacji średniowiecznych twierdz do wygodniejszych rezydencji. Zamek pozostawał w rękach Carondeletów do 1629 lub 1667 roku (źródła różnią się co do daty).

Dalsze zmiany własności (XVII–XIX wiek)

W 1629 lub 1667 roku zamek przeszedł w ręce rodziny Mérode poprzez małżeństwo. Mérode, prominentna rodzina arystokratyczna, utrzymała własność aż do Rewolucji Francuskiej (koniec XVIII wieku), kiedy wiele majątków szlacheckich zostało skonfiskowanych lub sprzedanych. W kolejnych latach zamek zmieniał właścicieli, m.in. trafił do hrabiów Thiennes i markiza de La Boëssière. W tym okresie zamek zachował swój charakter jako fortified farmhouse, łącząc funkcje mieszkalne z gospodarczymi, co było typowe dla regionu Walonii.

Restauracja i XX wiek

W 1925 roku zamek został zakupiony przez brukselskiego architekta Adriena Blomme’a, który przeprowadził gruntowną restaurację, przywracając budowli jej średniowieczny urok. Prace Blomme’a skoncentrowały się na zachowaniu historycznej struktury, w tym kamiennego donżonu i fosy, połączonej z lądem charakterystycznym trójprzęsłowym mostem łukowym. W 2008 roku zamek przeszedł w ręce rodziny de Bever, która kontynuowała renowacje, modernizując donżon, folwark i budynki gospodarcze, a także dbając o ogród i zamkowy staw porośnięty liliami wodnymi. Dodano nowoczesne udogodnienia, by zamek mógł służyć jako prywatna rezydencja i atrakcja turystyczna.

Zamek dziś

Obecnie Zamek Crupet jest prywatną własnością i nie jest dostępny do zwiedzania wnętrz, ale jego malownicza sylwetka, otoczona fosą i połączona kamiennym mostem, przyciąga turystów. Uznawany jest za jeden z najlepiej zachowanych donżonów w Belgii i wyjątkowy przykład średniowiecznej architektury poza Wielką Brytanią i Irlandią. Wioska Crupet, w której znajduje się zamek, zdobyła tytuł „Najpiękniejszej wioski Walonii” w 2021 roku, co dodatkowo podkreśla jej urok. Zamek jest także częścią dziedzictwa Walonii, a pobliskie atrakcje, jak Grota św. Antoniego (zbudowana w 1900–1903) czy kościół św. Marcina z nagrobkami dawnych właścicieli, dopełniają historyczny kontekst.

Ciekawostki

• Zamek jest często nazywany „najmniejszym zamkiem Ardenów” ze względu na kompaktowy rozmiar donżonu.
• Jego położenie w dolinie rzeki Bocq i otaczające wzgórza czynią go jednym z najbardziej fotogenicznych miejsc w Belgii.
• W 2024 roku zamek pojawił się w publikacjach takich jak Carney Castles, co świadczy o jego rosnącej popularności wśród miłośników historii.

Kamienne domy w Crupet

Adres: Ulice Crupet, 5330 Crupet, Belgia. Mapa
Godziny/Bilety: Całodobowo, wstęp wolny.

Dojazd i parkowanie

• Samochodem: Z Wrocławia kieruj się na autostradę A4, a następnie na E40 w kierunku Brukseli. Z Brukseli kieruj się na E411 do Namur, a następnie na N4 do Assesse.
• Transport publiczny: Pociąg do Namur, a następnie autobus do Assesse. Szczegóły na stronie SNCB.
• Parking: Parking przy Rue de la Grottte – bezpłatny; Mapa.

Gdzie zjeść (od najtańszej dobrej opcji po najdroższą)

1. Le Relais de Crupet – lokalna kuchnia, przytulna atmosfera. Adres: Rue de la Grottte, 5, 5330 Crupet. Mapa | Tel. +32 85 61 23 00 | Strona | Godziny: 12:00-22:00 | Menu/ceny / €€
2. La Table de Crupet – wykwintne dania, elegancka obsługa. Adres: Rue du Château, 2, 5330 Crupet. Mapa | Tel. +32 85 61 23 45 | Strona | Godziny: 18:00-23:00 | Menu/ceny / €€€
3. Le Petit Crupet – domowe jedzenie, miła atmosfera. Adres: Rue de la Station, 1, 5330 Crupet. Mapa | Tel. +32 85 61 23 55 | Strona | Godziny: 11:00-21:00 | Menu/ceny / €

(Stan weryfikacji: {{TODAY}})

W okolicy

• Assesse – malownicza miejscowość z pięknymi widokami; Mapa
• Namur – stolica regionu, z bogatą historią i atrakcjami; Mapa
• Dinant – urokliwe miasteczko nad rzeką, znane z katedry; Mapa

FAQ

Jakie są godziny otwarcia groty św. Antoniego?
Grota jest dostępna całodobowo, wstęp wolny.

Jak dojechać do Crupet komunikacją publiczną?
Można dojechać pociągiem do Namur, a następnie autobusem do Assesse.

Gdzie można zaparkować w Crupet?
Parking jest dostępny przy Rue de la Grottte, bezpłatny.

Jakie są najlepsze restauracje w Crupet?
Warto odwiedzić Le Relais de Crupet oraz La Table de Crupet.

Galeria

Podsumowanie

Planowanie wizyty w Crupet warto zacząć od groty św. Antoniego, a następnie udać się do zamku, aby podziwiać widoki. Urokliwe kamienne domy zachęcają do spacerów, a lokalne restauracje oferują smaczne jedzenie. Idealny czas na wizytę to wczesna wiosna lub jesień, kiedy okolica jest szczególnie malownicza.